Emekliye zam olmayabilir

Emekli aylığı, kişinin ça­lışma süresi ve ödediği prim­ler dikkate alınarak bağlanı­yor. Bu, emeklinin kök aylığını oluşturuyor. Kök aylığa her ay yüzde 4 (7 bin 135 liranın altında ise yüzde 5) oranında ek ödeme de ilave ediliyor.

Ancak “taban ay­lık” uygulaması ile emekliye yapılabile­cek en düşük ödeme sını­rı belirleniyor. Kök aylık ve ek ödeme toplamı, taban ay­lığın altında kalanlara, Hazi­ne tarafından seyyanen bir ödeme yapılıyor. Bu ödeme ile ele geçen tutar, alt sınırı ifade eden taban aylık düze­yine yükseltiliyor.

Taban aylık halen 10 bin li­ra olarak uygulanıyor ve yak­laşık 4,5 milyon emeklinin SGK tarafından ödenen kök aylığı, bu düzeyin de altında bulunuyor. Altı aylık dönem­lerde yapılan mutat zamlar ise mevzuat gereği kök aylığa uygulanıyor ve alt sınır yük­seltilmezse, zamma rağmen yeni kök aylık, halen öden­mekte olan tutarın altında kalabiliyor.

Buna göre ilk alt aylık enf­lasyon oranı yüzde 25,8 ge­lirse, halen 7 bin 500 TL ay­lık alan bir SGK ya da BAĞ- KUR emeklisinin yeni aylığı 9 bin 435 lira ile mevcut en düşük aylığın altında ka­lacak, halen 8 bin lira aylık alanınki ise biraz üstünde olmak üzere 10 bin 64 lira­ya yükselecek. Altı aylık ar­tış oranının yüzde 25’de kal­ması durumunda ise halen kök aylığı örneğin 8 bin lira olup alt sınır uygulaması do­layısıyla 10 bin lira alan bir emeklinin, yeni zamla aylığı yine 10 bin lira olacak.

Bu nedenle mevcut kök ay­lıkları 10 bin liranın altında olan emeklilerin sıfır ya da eksi zam mağduru olma riski bulunuyor. Bunun önlenmesi için yapılacak bir düzenleme ile alt sınırın (taban aylığın) da yükseltilmesi gerekiyor.

Meclis’e sunulan vergi dü­zenlemeleri ile ilgili torba yasada emekli aylığı alt sını­rının yükseltilmesine iliş­kin bir maddenin de yer al­ması beklenirken olmama­sı, “emekliye sıfır zam riski” söylentilerine yol açarken, ekonomi çevrelerinde söz ko­nusu alt sınırın bir düzenle­me ile 12 bin 500 lira dolayına yükseltileceği de konuşulu­yor. Bu da halen Hazine kat­kısı ile 10 bin lira olarak uygu­lanan en düşük emekli aylı­ğında yüzde 25 dolayında bir artış anlamına geliyor.