Birincil piyasa, menkul kıymetlerin yaratıldığı yerdir. Firmaların, birincil dağıtım sırasında ilk kez halka yeni hisse senetleri ve tahvilleri (finans dilinde) sattığı veya halka arz ettiği yer burasıdır. Birincil enstrümanlar olarak da adlandırılan bu hisse senetleri ve tahviller, ana borsalarda piyasa değerlerine dayalı fiyatlarla işlem görüyor.
Şirketler ve devlet kurumları, iş iyileştirmelerini finanse etmek veya operasyonları genişletmek için birincil piyasada yeni adi ve imtiyazlı hisse senedi, şirket tahvilleri, devlet tahvilleri, senetler ve bonolar satarlar. Bir yatırım bankası, menkul kıymetlerin başlangıç fiyatını belirleyebilmesine ve satışları kolaylaştırmak için ücret alabilmesine rağmen, satışlardan elde edilen paranın çoğu ihraççıya gider.
Birincil pazar fiziksel bir yer değildir; daha çok eşyanın doğasını yansıtır. Birincil piyasanın temel tanımlayıcı özelliği, buradaki menkul kıymetlerin, tabiri caizse “ikinci el” olarak önceki bir alıcıdan veya yatırımcıdan satın alınmasının aksine, doğrudan bir ihraççıdan satın alınmasıdır.
Birincil piyasadaki tüm konular sıkı düzenlemelere tabidir. Şirketler, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve diğer menkul kıymet kuruluşlarına bildirimde bulunmalı ve bunları yatırımcılara satışa sunmadan önce başvurularının onaylanmasını beklemelidir.
İlk halka arz tamamlandıktan sonra, yani tüm hisse senetleri veya tahviller satıldıktan sonra, birincil piyasa kapanır. Bu menkul kıymetler daha sonra ikincil piyasada işlem görmeye başlar.
Birincil Piyasa İhraçlarının Türleri
İlk halka arz veya halka arz, birincil piyasada ihraç edilen bir menkul kıymet örneğidir. Halka arz, özel bir şirketin hisse senetlerini ilk kez halka satması durumunda ortaya çıkar; bu süreç “halka açılma” olarak bilinir. Yeni hisselerin orijinal fiyatı da dahil olmak üzere süreç, belirli bir hisse senedinin ilk arzını yapmak üzere şirket tarafından görevlendirilen belirlenmiş bir aracı kurum tarafından belirlenir.
Örneğin, ABCWXYZ Inc. şirketi, halka arzının mali ayrıntılarını belirlemek için bir aracı kurum ile anlaşır. Aracı kurum, bağımsız fiyat tespit birinleri ile ortak çalışarak hisse senedinin ihraç fiyatının 15 TL olacağını belirtiyor. Yatırımcılar daha sonra halka arzı bu fiyattan doğrudan ihraç eden şirketten satın alabilirler. Bu, yatırımcıların bir şirkete hisselerini satın alarak sermaye katkıda bulunmaları gereken ilk fırsattır. Bir şirketin özsermayesi, birincil piyasada hisse senedi satışından elde edilen fonlardan oluşur.
Bir hak teklifi (ihrac), şirketlerin, menkul kıymetlerin ikincil piyasaya girmesinden sonra birincil piyasadan ek özsermaye elde etmelerine olanak tanır. Mevcut yatırımcılara halihazırda sahip oldukları hisselere göre orantılı haklar sunulur ve diğerleri yeni basılan hisselere yeniden yatırım yapabilir.
Yorumlar kapalı.