Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stoku, Haziran ayı itibarıyla yeni bir tarihi zirveye ulaştı. Merkez Bankası’nın verilerine göre, vadesine bir yıldan az kalmış borçların toplamı, geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 14,7 artışla 236,6 milyar dolara yükseldi. Orijinal vadeye göre ise kısa vadeli dış borç stoku yüzde 9,1 oranında artarak 180,5 milyar dolar seviyesine çıktı. Bu rakamlar, Türkiye’nin dış borç yükünün her geçen gün daha da ağırlaştığını gösteriyor.
Bankalar Borçlanmada Öne Çıkıyor
Veriler, bankaların kısa vadeli dış borç stokunun Haziran sonunda yüzde 10,2 artarak 75,4 milyar dolara ulaştığını ortaya koyuyor. Özellikle kamu bankaları bu dönemde rekor borçlanma seviyesine ulaşarak dikkat çekti. Kamu bankalarının kısa vadeli dış borçlanması yüzde 23,2 oranında artış gösterdi ve bu, borçlu bazında en yüksek artış olarak kaydedildi. Diğer sektörlerin kısa vadeli dış borç stoku ise yüzde 1,6 oranında azalarak 60,4 milyar dolara geriledi.
Kamu ve Özel Sektörde Artış
Kamu sektörünün kısa vadeli dış borcu, yılsonuna kıyasla yüzde 11,1 artarak 38,3 milyar dolara yükseldi. Aynı dönemde özel sektörün kısa vadeli dış borcu yüzde 2,3 oranında artarak 97,5 milyar dolar seviyesine ulaştı. Ancak ithalat borçları yüzde 1,9 oranında düşüş göstererek 53,2 milyar dolara geriledi. Bu durum, ithalat kaynaklı borçlanmada kısmi bir gerilemeye işaret ediyor.
Döviz ve Alacaklı Yapısı
Kısa vadeli dış borcun döviz dağılımında, borçların yüzde 49,5’inin dolar cinsinden olduğu, yüzde 21,5’inin Euro, yüzde 13,4’ünün TL ve geri kalan yüzde 15,6’sının ise diğer döviz cinslerinden oluştuğu belirlendi. Bu dağılım, borç stokunun önemli bir kısmının döviz riskine açık olduğunu ve kur dalgalanmalarından etkilenebileceğini gösteriyor.
Alacaklılar bazında incelendiğinde ise, parasal kuruluşlara olan kısa vadeli borçların yılsonuna göre yüzde 3,4 artışla 99,3 milyar dolara ulaştığı görüldü. Parasal olmayan kuruluşlara olan borçlar ise yüzde 2,4 azalarak 76,7 milyar dolara düştü. Kısa vadeli tahvil ihraçları ise geçen yılın sonundaki 1,2 milyar dolardan, Haziran ayında 4,4 milyar dolara çıkarak büyük bir artış gösterdi.
Ekonomik Kırılganlık Artıyor
Türkiye’nin kısa vadeli dış borç stokunun bu denli artması, ekonomik kırılganlıkları daha da derinleştiriyor. Özellikle kamu bankalarının rekor seviyelerde borçlanmaya gitmesi, gelecekteki faiz ve döviz kuru dalgalanmaları karşısında riskleri artırabilir. Uzmanlar, bu borç artışının sürdürülebilirliği konusunda uyarılarda bulunurken, ekonomik politikalarda daha temkinli adımların atılmasının önemine dikkat çekiyor.
Yorumlar kapalı.