Borsa İstanbul 100 Endeksi (XU100), Temmuz 2024’de 11250 seviyelerini gördükten sonra son üç aydır yatırımcısını üzmeye devam ediyor
Yabancı satışı, jeopolitik riskler, paranın maliyetinin artması, kredil pozisyonların sıkışması derken, XU100 üç ay içerisinde zirveden %20 düşmüş gibi görünse de ub düşüşün hisselere yansıması tabii ki bu oranın çok üstünde gerçekleşti
Düşüş için yukarıda saydığımız “yabancı sattı” “BOFA, HSBC, ÜNLÜ vs vs” birleştirler satıyorlar söyleminin pek gerçeği yansıtmadığını aşağıdaki yazıda resmi veriler ile anlatmış ve aksini ispat etmiştim
Peki biz niye düşüyoruz derseniz gerekçe basit VİOP tarafındaki baskı!!!
Tamam da bu baskıyı kim yaratıyor derseniz cevabını Yeşilam’dan vereyim;
İş = Erol Taş
BOFA = Nuri Alço
Şimdi klasik “tavuk mu yumurtadan çıkar yoksa yumurta mı tavuktan” sorusunun benzerini borsa için ben sorayım
- İş ve BOFA endeks düşecek diye mi short pozisyon açıyor yoksa her ikisi de short pozisyon açarak endeksi aşağıya doğrumu baskılıyorlar?
Evet short açan kadar long açan var peki niye aşağıya gidiyoruz derseniz bu da bir kısır döngü işte!
Vadeli işlemlerin en önemli özelliği; dayanak varlık ile aradaki vade farkından kaynaklanan fark yani arbitrajdır Örnek vermeme gerekirse;
Vadeli tarafta, endeks vadeli kontratları için dayanak varlık BİST30 yani XU030, bunun vadelisi de F_XU0301224’dür Diyelim ki;
XU030 ==> 11250 olması gereken vade farkı 250 puan ve F_XU0301224==>11500 olursa normal şartlar altında yürüyen bir ilişki vardır deriz
Ama vadeli tarafta bir kurum açtığı baskın short pozisyonlar ile bu farkı 100 puana indirirse yani;
XU030 ==> 11250 vade olması gereken vade farkı 250 puan ve F_XU0301224==>11350 olursa negarif arbirtaj yaratılır ve arbitraj robotları spot piyasada XU030’u aşağıya çekecek şekilde hisselerde satışa geçer
Tam tersinde, pozitif arbitraj yaratılırsa yani 250 puan olması gereken vade farkı 400’e çıkarsa, bu sefer de arbitrajdan para kazanmak isteyenler XU030 hisselerinden alım yaparak endeksi yukarı çekerler
Son 2 yıldır borsadaki tüm oyun bu denge üzerine kurgulanmıştır
Bu denge üzerine;
- VİOP’un piyasayı bozduğu
- Açığa satışın serbest olmamasına karşın ödünç paylar ile arbirtaj robotları ile büyük oyuncuların dolaylı açığa satış yaptığı
sık sık gündeme getirilmektedir İlave olarak sürekli olarak arbirtaj robotları ile ödünç pay alınması kolay kurumları satıcı tarafta gördüğümüz için YABANCI SATIYOR algısı da çok yaygın bir yanlış olarak konuşulur hale gelmiştir
Buraya kadar durum tespiti ve piyasanın dinamiklerini anlattık peki bunun çözümü nedir derseniz, benim tekliflerim;
1- Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası’nda Yürüteceü, Merkezi Karşı Taraf Hizmeti ve Bu Hizmete İlişkin Takas Esasları Prosedürü’nün 24’inci Maddesinde yer alan sicil bazlı pozisyon limitinin, piyasanın deneleri yerine oturana kadar kesinlikle aşılmaması için gerekli düzenlemenin yapılması,
2- Gün için veya gün sonu uzlaşma fiyatı ile belirlenen açılmış olan pozisyondan kaynaklı karların, pozisyon kapatılmadığı sürece yeni pozisyon açmak için kullanılmamasına ilişkin düzenleme yapılmasının,
3- Spot ve vadeli piyasalarda aynı MKK numarasına sahip tüzel/özel kişilerin, hem vadeli kontrat hem de o emtianın dayanak varlığında aynı yönde işlem yapılmasının önüne geçilecek şekilde düzenleme yapılmasının
emevcut sorunları nispeten azaltacağını değerlendiriyorum
Yorumlar kapalı.