İYİ YÖNETİM UYGULAMALARI VE DÖNÜŞÜM

İyi yönetim uygulamalarına sahip olan şirketlerin daha başarılı olduğu, birçok ampirik gözlemle kanıtlanmıştır. Akademik çalışmalar, hedef belirleme, teşvik sistemi oluşturma ve performans temelli süreçler üzerine farklı ülkelerde, sektörlerde ve şirketlerde yürütülmüştür. Bu araştırmalar, birçok şirketin bu temel ilkeler doğrultusunda yönetilmediğini ortaya koymaktadır. Ancak, iyi yönetim ilkeleriyle yönetilen şirketler, uzun vadede başarılı bir dönüşüm süreci yaşayarak önemli sonuçlar elde etmektedir.

İyi yönetim uygulama setleri; hedef belirleme, teşvik sistemi kurma ve performans değerlendirme temelli analizlerle şirketlerin iş süreçlerini tanımlamayı, süreç yönetimi oluşturarak yazılı kurallara bağlamayı, veri toplama, analiz etme ve raporlama süreçlerini şeffaflık, hesap verebilirlik ve sorumluluk ilkeleri çerçevesinde gerçekleştirmeyi amaçlamaktadır.

Amaç: Yüksek Performans ve Rekabetçi Bir Şirket Yaratmak

İyi yönetim uygulamaları ile şirketlerin yüksek performans, yüksek karlılık ve rekabetçi başarı elde etmesi hedeflenir. Ancak bu süreç, şirketin üst yönetiminin durumu doğru bir şekilde idrak edebilme ve gereken adımları atabilme kabiliyetine bağlıdır. “Sağlıklı yönetim, basamak basamak çıkılan bir merdiven gibidir; hangi adımı atacağınız, hangi basamakta olduğunuz ve bir sonraki adımda ne yapacağınızın tespiti ve analizi büyük önem taşır.”

İyi Yönetim Esasları

İyi yönetim ilkeleri şu temel adımlardan oluşur:

•   Hedef belirlemesi (büyüme, satış, gider yönetimi, insan kaynakları vb.)
•   Hedef odaklı süreçlerin ve yazılı kuralların oluşturulması, yetki ve sorumlulukların tanımlanması
•   Veri toplama ve analiz etme
•   Analiz sonuçlarının paylaşılması
•   Hedef odaklı performans/teşvik oranlarının belirlenmesi
•   Performans değerlendirme
•   Düşük performans noktaları için iyileştirme önerileri geliştirme

Akademik çalışmalar göstermiştir ki, kötü yönetilen şirketlerde bile iyi yönetim uygulamaları ile şirketin hedeflere ulaşmasında önemli artışlar sağlanmaktadır. Ancak, bu uygulamaların hayata geçirilmesi her zaman kolay değildir. Ülkeden ülkeye, sektörden sektöre ve hatta aynı sektör içindeki şirketler arasında dahi farklılıklar görülmektedir.

İyi Yönetim Uygulamalarının Başarıya Ulaşması İçin Gerekenler

İyi yönetim uygulamalarının başarıya ulaşması, birkaç temel faktöre bağlıdır:

•   Yasal düzenlemelerin etkisi (iş kanunu, sendikal haklar vb.)
•   Şirket üst yönetiminin, yönetim ilkelerinin öneminin farkına varması
•   Süreç yönetimi ile uygulamaları yürütecek insan kaynağının oluşturulması ve çalışanların katılımının sağlanması
•   Sonuç raporlarının objektif değerlendirilmesi
•   İyileştirici kararların hızlı bir şekilde uygulanması, zaman kaybetmeden hayata geçirilmesi

Şirketler, iyi yönetim esaslarını belirleyerek başarılarını artırmak isteseler de, dönüşüm sürecinde üst yönetimin bu ilkelere inanması ve uygulamaların arkasında durması gerekmektedir. Bazı sektörlerde düşük performansa yol açan zayıf noktaların iyileştirilmesi uzun zaman alabilir. İmalat sanayinde sonuç almak daha kısa sürede mümkünken, üniversite ve hastane gibi karmaşık süreçlere sahip sektörlerde daha uzun bir süreç gerekebilir.

Uygulama esnasında, çalışanlar arasında oluşabilecek çıkar çatışmalarının doğru yönetilmesi ve temel ilkelerden taviz verilmemesi, başarıya ulaşmak için kritik öneme sahiptir. Analiz sonuçları uygulanırken, düşük performans gösteren alanlarda, objektif ve kişiye bağlı olmayan kriterler çerçevesinde kararlar alınmalıdır. Aksi takdirde, iyi yönetim ilkeleri etkisiz hale gelir ve uygulamalar tozlu raflarda unutulur.