Borsada fiyatın arz ve talep dengesi çerçevesinde oluştuğunu yorulmadan anlatmış ve hatta bu konuda aşağıdaki yazıda olduğu üzere halka arzların artık yatırımcısına kazandırmama gerekçesinin firmaların temel rasyolarından çok ekonomik dengeler ve likidite kuraklığı ile açıklamıştım.
Fakat biz gerçekleri ne kadar anlatmaya çalışsak da, borsayı idari veya siyasi imtiyazlı kişilerin yapmış olduğu manipülasyonlara yancı olarak iştirak ettiği dönemde öğrenen ve onlarla sürekli aynı torbaya konulan, hayatı çıkarları çerçevesinde okumaya çalışan kişilerce bazı gerçeklikler çarpıtılmaya devam ediyor.
Borsada fiyat oluşumunu son kez bir daha anlatmak ve sosyal, akademik yada mesleki konumu, bilgisi veya statüsü ne olursa olsun, sürekli olarak bunun aksine yayın yapanların az da olsa bilgilendirmek istiyorum.
Fiyatı etkileyen ana unsur arz ve talep dengesidir. Fiyatın yükselmesi için ya arzın kısıtlanması yada talebin arttırılması gerekmektedir. Talebin sürekliliğinin sağlanması zor olacağı için düzenli fiyat artışı için talebin kısıtlanması gerek şart koşuldur.
Ukrayna-Rusya savaşında doğalgaz fiyatı ile buğday fiyatlarının, iklim değişiklikleri ile kahve ve zeytinyağı fiyatlarının yada manipüle edilen hisse senedi fiyatlarının düzenli olarak yukarı gitmesinin ana sebebi çeşitli sebeplerle emtianın arzının kısıtlanmasıdır.
Bu arzın kısıtlanması, yatırımcıların birbirinden bağımsız olarak o emtianın piyasadaki miktarını azaltmak veya koordineli olarak bir grup yatırımcı tarafından alım yapılması şeklinde yapılabilir. Buradaki önemli olan, yatırımcı/yatırımcıların satmama motivasyonunu sürekli üst seviyede tutan gerekçenin ne olduğudur?
Bu gerekçe yakın gelecekte pozitif yönde değişmesi beklenen temel rasyolar, geçen hafta kaleme almış olduğum Tersine Halka Arz gibi bir hikaye gibi dayanağı olan hususlar olabileceği gibi, bir sermaye sahibi tarafından gerekçe ne olursa olsun arzının kısıtlandığına ilişkin bir haber yada beyan da olabilir.
Burada bilinmesi gereken husus;arzın kısıtlanması sürecinde fiyatın düşebileceği, yada yatay gidebileceğidir. Fakat arzın yeterli seviyede kısıtlanması durumunda kısıtlı da olsa yaratılacak bir talep ile emtianın fiyatından yükseliş trendi başlamış olur.
O zaman, bu gerçekliğe en yakından tanık olmasına hatta arzın kısıtlanması için gerekli gerekçe ve ortamların yaratılması sürecinde aktif olarak görev almasına ve bu yardımın karşılığının kendisine fazlasıyla ödenmesine karşın farklı saiklerle sürekli olarak bu gerçekliği görmezden gelerek, gerçekleri çarpıtmaya çalışanlara son bir kere daha hatırlatalım;
- Likidite kuraklığının yaşandığı ortamlarda, endeksin düşüşüne ilişkin sürekli beyanat verdikten sonra fiyat hareketleri çoğunlukla cılız kalmasını sadece şirketlerin temel rasyolarına bağlamanın rasyonel bir yaklaşımla bağdaşmayacağı,
- Arzın kısıtlanması iradesini ortaya çıkartan, proje, beklenti yada söylentiler ortadan kalkmadan hisselerin fiyatına ilişkin tavan/taban olacak şeklindeki söylemlerin yatırımcıyı yatırımları konusunda manipüle etme eğilimi ile örtüştüğü için hangi saikle söylenirse söylensin, kendi içerisinde suç unsuru barındırabileceği,
- Fiyata tesir eden dinamikler ile bunları etkileyen alt unsurları bilmeden yorum yapmanın, yorumcunu statüsünden bağımsız olarak; cehalet ile manipülasyon arasında bir skalada değerlendirileceği,
unutulmamalıdır.
Saygılarımla
Yorumlar kapalı.