Borsa İstanbul’da payları işlem gören şirketlerin hangi pazarda işlem göreceğine ilişkin olarak 3 Aralık’ta yapılan güncelleme ile şirketlerin yer alacakları pazarlara ilişkin düzenleme yapılmıştı
Bahse konu düzenleme sonrası, düzenleme içeriğinde yer alan kriterler çerçevesinde şirketlerin yer alacağı pazarlara ilişkin güncelleme yapılarak 2 Ocak 2025 tarihinden sonra hayat geçecek şekilde şirketlerle, yatırımcılara tebligat yapılmıştır.
Şimdi gelelin bu düzenlemenin gerekçesi ile, etkilerine. Olayı tam olarak anlayabilmek için, 2020 yılına yani halka arzların borsanı gözdesi olmaya başladığı döneme geri gidelim;
2020-2024 yılları arasındaki 5 yılda toplamda 185 şirket halka arz edilmiştir.
Halka arz edilen ve kottan çıkartılan şirketler konsolide edildiğinde, son 5 yıl içerisinde borsada işlem gören şirket sayısında toplamda 176 adet artmıştır. Buraya kadar herşey normalken aşağıdaki grafikten de anlaşılacağı üzere yeni şirketlerin çoğunlukla Yıldız Pazar’da işlem görecek şekilde halka arz edilmesi sebebiyle sayısal artış çoğunlukla Yıldız Pazar şirketlerinde olmuştur.
Buniye böyle oldu diye düşünenler için en geçerli sebep Yıldız Pazar hisselerinin Özkaynak oranının yüksek olması sebebiyle kullanılacak kredinin de yüksek olacağıdır. Böylece kaldıraç etkisi artacak ve manipülasyon için ihtiyaç duyulan kaynak doğal olarak azalacaktır.
Tam da bu noktada, kredi hacmindeki yükseliş ile yeni borsaya giren şirketlerin sürekli olarak Yıldız Pazara girmesi arasındaki korelasyon da göz ardı edilmemelidir.
Bu girişten sonra gelelim düzenlemeye;
Önce durum tespiti yapalım; düzenleme kapsamında alınan Piyasa Değeri (PD), Fiili Dolaşımdaki Payların Piyasa Değeri (FDPD) ve Fiili Dolaşım Oranı (FDO) baktığımızda bu düzenlemenin zaten çoğu hisseyi kapsadığı ve ciddi anlamda eleminasyonda kullanılmaktan çok, ana kriterler olarak belirlendiği aşağıdaki tablodan da anlaşılmaktadır.
O zaman aralarında gerçek ayırıcı olanlar hangi kriterlerdir dersek karşımıza; iki husus karşımıza çıkıyor, bunlar;
- Yerli Fon : MKK verilerine göre ilgili payda SPK denetiminde bulunan “Yatırım Fonlarının” ve “Emeklilik Yatırım Fonlarının” portföyünde bulunan kısmın son bir yıl içindeki ortalama piyasa değerini,
- Likidite : 1 Milyon TL işlem hacmi ile payda günlük bazda oluşan ortalama fiyat değişim oranını,
Bu iki kriter ile,
- Özellikle Yatırım ve Emeklilik Fonlarının yatırım yapması kısıtını getirerek, Yıldız Pazar’da yer alan şirketlerin temel rasyolarına yönelik dolaylı bir kısıt getirilmesinin sağlandığı,
- Likidite ile de hissenin volatilitesini az olmasına yönelik bir tedbir alınmış, volatil, sığ hisselerin bu piyasada yer almamasına yönelik bir adım atıldığı değerlendirikmektedir.
Son dönem halka arz edilen tüm hisselerin Yıldız Pazara alındığı, kredili işlemlerde Yıldız Pazar hisselerinde özkaynak oranına ilişkin sağlanan avantaj göz önüne alındığında, pazar düzenlemesi ile;
- Kredi oranının azaltılarak, riskin kontrol edilmesinin öngörüldüğü,
- Özellikle yeni halka arz edilecek şirketlere yönelik önden tedbir alındığı,
- Yıldız Pazarda yer alan sığ hisselerin bir alt pazara gönderilerek yatırımcıların volatil hisselere karşı korunmasının hedeflendiği kıymetlendirilmektedir.
Bu düzenleme sonrası kredili pozisyon taşıyan ve pazar düzenlemesi ile birlikte özkaynak sıkıntısı yaşayacak yatırımcıların, pozisyon ayarlamak maksadıyla ay sonuna kadar satış yapma ihtimalinin bulunması ihtimali haricinde piyasayı ciddi anlamda olumsuz etkileyecek bir hususun bulunmadığını düşünmelteyim.
Saygılarımla
Yorumlar kapalı.