Türkiye otomotiv sektörü, 2024’e girerken önemli değişikliklere sahne oldu. Yerli üretim araçların toplam pazardaki payı, ithal modellerin yükselişi ve güncellenmeyen matrah sistemi nedeniyle yüzde 30’un altına gerilerken, 2 milyon lira üzeri araçlarda taksit imkanının kaldırılmasıyla yerli üretime yeniden fırsat doğdu.
MATRAH SİSTEMİ YERLİ ÜRETİMİ NASIL ETKİLEDİ?
2019 yılında toplam otomotiv pazarında yüzde 45’e kadar yükselen yerli araçların payı, 2023 yılı itibarıyla yüzde 30’un altına düştü. Özellikle Özel Tüketim Vergisi (ÖTV) matrah sisteminin uzun süredir güncellenmemesi, yerli modelleri dezavantajlı hale getirdi. Yerli araçlar, yüzde 80’lik ÖTV dilimine giren ithal modellerle rekabet etmekte zorlanıyor.
Bu durum karşısında Ticaret Bakanlığı harekete geçti. 2 milyon lira üzerindeki taşıtlarda taksit imkanı kaldırıldı. Resmi Gazete’de yayımlanan yeni yönetmelikle, fatura değeri 2 milyon liraya kadar olan araçlarda taksit imkanı yeniden düzenlenerek yerli modellerin avantajı artırılmaya çalışıldı.
YERLİ MODELLERİN FİYAT ARALIĞI VE TAKSİT İMKANI
Türkiye’de üretilen Fiat Egea, Hyundai i10, i20, Bayon, Renault Clio, Duster, Megane Sedan ve Toyota Corolla gibi popüler modeller, genellikle 2 milyon liranın altında fiyatlarla sunuluyor. Yeni düzenlemeye göre:
• 400 bin TL ve altındaki taşıtlar: 48 ay taksit,
• 400 bin – 800 bin TL arası taşıtlar: 36 ay taksit,
• 800 bin – 1,2 milyon TL arası taşıtlar: 24 ay taksit,
• 1,2 milyon – 2 milyon TL arası taşıtlar: 12 ay taksit,
• 2 milyon TL üzeri taşıtlarda: Taksitlendirme yapılamıyor.
Bu düzenleme, yerli üretim araçların fiyat aralıkları göz önüne alındığında tüketicilere cazip bir seçenek sunuyor. Örneğin:
• Fiat Egea: 1 milyon – 1,6 milyon TL
• Hyundai i10: 960 bin – 1,1 milyon TL
• Renault Clio: 1 milyon – 1,6 milyon TL
• Toyota Corolla Sedan: 1,5 milyon TL
YERLİ OTOMOBİLİN PAZARDAKİ PAYI AZALDI
Son yıllarda ithal araçların pazardaki üstünlüğü giderek artıyor. 2019 yılında yüzde 45’e yaklaşan yerli otomobil payı, 2023’te yüzde 30’un altına düştü.
• 2021: 413 bin ithal, 323 bin yerli araç satışı
• 2022: 440 bin ithal, 343 bin yerli araç satışı
• 2023 (Ocak-Kasım): 757 bin ithal, 311 bin yerli araç satışı
2024 yılı Ocak ayında ise yerli araçların pazar payı yüzde 34 seviyesinde kalmış durumda.
2 MİLYON LİRANIN ÜZERİNDEKİ MODELLER İÇİN ZOR DÖNEM
Toyota’nın hibrit modelleri ve üst donanım seçenekleri gibi 2 milyon lirayı aşan fiyat etiketine sahip araçlar, yeni düzenlemeden faydalanamıyor. Bu durum, ithal modellerle rekabet eden yerli hibrit ve elektrikli araçların satışlarını olumsuz etkileyebilir.
SONUÇ: YERLİ ARAÇLAR İÇİN YENİ BİR DÖNEM
Türkiye’de yerli otomobil üreticileri, matrah sistemindeki dezavantajlara rağmen yeni taksit düzenlemesiyle bir nebze nefes aldı. Ancak ithal modellerle rekabetin sürdüğü bu dönemde, yerli üretimin pazar payını artırması için yeni teşvikler ve güncel düzenlemelere ihtiyaç duyuluyor.
Yorumlar kapalı.