Sanat dünyası, yalnızca estetik ve yaratıcılığın değil, yasa dışı kazançların gizlenmesi için de kullanılıyor. Aydınlık gazetesi yazarı Seyit Yöre, sanat eserlerinin kara para aklama aracı olarak nasıl kullanıldığını ve bu konuda uygulanan teknikleri detaylı bir şekilde ele aldı.
SANAT VE KARA PARA İLİŞKİSİ NE ZAMAN BAŞLADI?
Yöre, sanat eserlerinin kara para aklama aracı olarak kullanımının 1980’lerden bu yana bilindiğini belirtti. Özellikle resim sanatındaki tabloların, uyuşturucu kartelleri, kaçakçılar, silah tüccarları gibi yasa dışı işler yapan grupların gözde yöntemi haline geldiğini ifade etti. Bununla birlikte, iş insanları ve siyasetçilerin de bu yöntemlere başvurduğunu ortaya koydu.
Dünya Ekonomik Forumu gibi önemli platformlarda da tartışılan bu mesele, yüksek gelir grubundaki kişilerin sanat eserlerini hem statü sembolü hem de kara para aklama aracı olarak kullandığını gösteriyor.
SANAT ESERLERİYLE KARA PARA AKLAMANIN YÖNTEMLERİ
Seyit Yöre, sanat eserleriyle kara para aklama sürecinde kullanılan en yaygın teknikleri şu şekilde sıraladı:
- Fiyat Enflasyonu
Sanat eserlerinin fiyatı, değerleme sürecinin düzenlenmemesi nedeniyle kolayca manipüle edilebiliyor. Müzayedelerde eserin fiyatı kasıtlı olarak artırılarak tek bir satışta büyük miktarda para aklanabiliyor.
- Anonimlik
Sanat piyasasında aracılar ve paravan şirketler kullanılarak alıcıların kimliği gizlenebiliyor. Bu durum, kimin sanat eseri satın aldığını takip etmeyi zorlaştırıyor.
- Güvenli Serbest Liman Depoları
Sanat eserleri, gümrük vergisinden muaf tutulduğu serbest liman depolarında saklanıyor. Bu depolardaki mülkiyet değişiklikleri, yasa dışı işlemlerin izini sürmeyi neredeyse imkânsız hale getiriyor.
- Sahte Nakliye Faturaları
Çalınan veya sahte sanat eserleri, sahte nakliye faturalarıyla farklı ülkelere sokulabiliyor. Özellikle küçük antikalar, bu yöntemde sıkça tercih ediliyor.
- Kurumların Kötüye Kullanımı
Paravan şirketler veya vakıf gibi kuruluşlar, sanat eserlerinin mülkiyetini ve fonların kaynağını gizlemek için kullanılıyor.
- Rüşvet ve Geri Ödeme
Yüksek değerli sanat eserleri, doğrudan para transferi yerine rüşvet veya geri ödeme olarak kullanılabiliyor.
- Kredi Teminatı
Sanat eseri sahipleri, bu eserleri kredi teminatı olarak göstererek yasa dışı kazançlarını finansal sisteme dahil edebiliyor.
SANAT DÜNYASI TEHDİT ALTINDA MI?
FATF’nin 2023 raporuna göre, sanat piyasasının büyük çoğunluğu yasalara uygun faaliyet gösterse de suçlular için cazip bir alan olmaya devam ediyor. Özellikle yaşamayan ünlü ressamların eserleri, kara para aklama işinde öne çıkıyor.
Yöre’nin belirttiği gibi, sanat eserleriyle kara para aklamanın yalnızca fiziksel tablolarla sınırlı olmadığı; NFT, müzik ve hatta edebiyat eserlerinin de bu amaçla kullanılabileceği biliniyor.
SONUÇ: ŞEFFAFLIK ŞART
Sanat piyasasındaki düzenlemelerin yetersizliği, kara para aklamanın önlenmesini zorlaştırıyor. Daha sıkı denetim mekanizmalarının oluşturulması ve anonimlik gibi açıkların giderilmesi, bu tür yasa dışı faaliyetlerin önüne geçilmesi için kritik bir adım olacaktır.
Kaynak: Oda Tv
Yorumlar kapalı.