Türkiye, yüksek ve orta-yüksek teknolojili ürünlerde dış ticaret açığını kapatmak için yoğun teşvikler sunsa da sonuçlar istenilen seviyeye ulaşmadı. Son 10 yılda bu kategorilerdeki ithalat 1,16 trilyon doları aşarken, dış ticaret açığı 450 milyar dolara dayandı. Yüksek teknolojili ürünlerin ihracattaki payı ise %4’ü geçemedi.
İTHALAT 1,1 TRİLYON DOLARI AŞTI
Türkiye, 2015-2024 yılları arasında yüksek ve orta-yüksek teknolojili ürünlerde toplam 1 trilyon 160 milyar 657 milyon dolarlık ithalat gerçekleştirdi. Orta-yüksek teknolojili ürünlerde ithalat 2015-2020 arasında yıllık 60-70 milyar dolar seviyesindeyken, 2021’de 95 milyar dolar, 2023’te ise 125.4 milyar dolarla rekor kırdı. 2024’te de ithalat 122.8 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
Yüksek teknolojili ürün ithalatı ise 2015-2022 yıllarında 20-28 milyar dolar arasında dalgalanırken, 2023’te 31.2 milyar dolarla zirve yaptı. 2024’te ise 30.9 milyar dolar seviyesinde kaldı.
İHRACAT ARTTI AMA YETERLİ OLMADI
Türkiye, yüksek ve orta-yüksek teknolojili ürünlerin ihracatını artırsa da dış ticaret açığını kapatacak seviyeye ulaşamadı. Son 10 yılda yüksek teknolojili ürün ihracatı yalnızca 64.1 milyar dolar olurken, orta-yüksek teknolojili ürün ihracatı 647.5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti.
• Yüksek teknolojili ürün ihracatı: 2023’te 9.1 milyar dolar ile en yüksek seviyesine ulaştı ancak 2024’te 8.7 milyar dolar seviyesine geriledi.
• Orta-yüksek teknolojili ihracat: 2015’te 42.2 milyar dolar seviyesindeyken, 2023’te 88 milyar dolar, 2024’te ise 92.3 milyar dolar ile en yüksek seviyesine ulaştı.TEKNOLOJİ ÜRETİMİNDEKİ AÇIK KAPATILAMIYOR
TÜİK verilerine göre, son 10 yılda Türkiye’nin yüksek ve orta-yüksek teknolojili ürünlerdeki toplam dış ticaret açığı 448.9 milyar dolar olarak hesaplandı. Yüksek teknolojili ürünlerde 201 milyar 737 milyon dolar, orta-yüksek teknolojili ürünlerde ise 247 milyar 257 milyon dolarlık açık verildi.
Türkiye, teknoloji alanında dışa bağımlılığı azaltmak için çeşitli teşvik programları sunsa da ithalatın önüne geçmekte zorlanıyor. Özellikle yüksek teknolojili ürün ihracatının toplam ihracat içindeki payının 2024’te %3.6’da kalması, sektörün gelişimi için daha fazla Ar-Ge ve yerli üretim desteği gerektiğini gösteriyor.
Kaynak: Ekonomim
Yorumlar kapalı.