Türkiye’de konut piyasası, yatırımcı ağırlıklı alımların etkisiyle son yıllarda önemli değişimler yaşarken, 2024 itibarıyla krediyle konut alımları yeniden hareketlenmeye başladı. Ancak yükselen konut fiyatları ve yüksek kredi faiz oranları, orta gelir grubunun konut edinimini zorlaştırmaya devam ediyor.
KREDİYLE KONUT ALIMLARI YÜZDE 127,3 ARTTI AMA…
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, 2024’ün ocak-şubat döneminde banka kredisiyle alınan konut sayısı geçen yılın aynı dönemine kıyasla yüzde 127,3 oranında artarak 33 bin 504 adede yükseldi. Ancak bu artış, geçen yılın düşük baz etkisinden kaynaklandı. 2023’ün aynı döneminde krediyle alınan konut sayısı sadece 14 bin 742 olarak kaydedilmişti.
Buna rağmen, krediyle alınan konutların toplam satışlar içindeki payı hâlâ düşük seyrediyor. 2013’te satılan her 100 konuttan 40’ı banka kredisiyle alınırken, bu oran 2024’te yüzde 14,9 seviyesinde kaldı.
FAİZ DÜŞÜŞÜ YETERSİZ KALDI
Merkez Bankası’nın 2024 sonunda başlattığı faiz indirim sürecine rağmen bankaların konut kredisi faiz oranları ancak sınırlı bir düşüş kaydetti. Şu an bankalar konut kredisine yüzde 3 civarında faiz uygularken, bu oran hâlâ alım gücünü zorlayıcı seviyede bulunuyor.
Mevcut faiz oranlarıyla 1 milyon TL kredi çeken bir kişinin 10 yıl vadede ödeyeceği aylık taksit tutarı 27 bin 970 TL ile 32 bin 187 TL arasında değişiyor. Bu da toplam geri ödemenin yaklaşık 3 milyon TL’ye ulaşması anlamına geliyor. Yüksek geri ödeme yükü, özellikle orta gelir grubunun konut kredisi kullanımını ciddi ölçüde kısıtlıyor.
KONUT FİYATLARINDA ARTIŞ DEVAM EDİYOR
Son yıllarda inşaat maliyetlerindeki yükseliş ve yatırım amaçlı alımların etkisiyle konut fiyatlarında büyük bir artış yaşandı. Büyük şehirlerde 1+1 daire fiyatları dahi 7 milyon TL seviyesine çıkarken, oda sayısı arttıkça fiyatlar katlanarak yükseliyor.
TÜİK ve Merkez Bankası verilerine göre, Ocak 2015-Ocak 2025 döneminde inşaat maliyetleri 17,1 kat artarken, konut fiyatlarında 22,3 katlık bir yükseliş görüldü. Sektörde maliyet artışlarıyla birlikte fiyatların da yukarı yönlü hareket etmesi, konut edinimini daha da zorlaştırıyor.
KREDİ KOŞULLARI ORTA GELİR GRUBUNA UYGUN DEĞİL
Güncel düzenlemelere göre, 5 milyon TL’nin altındaki konutlar için kredi kullanım oranları şu şekilde:
• A sınıfı konutlar için yüzde 90,
• B sınıfı konutlar için yüzde 85,
• Diğer sınıflardaki konutlar için yüzde 80.
5-10 milyon TL arası konutlarda bu oranlar yüzde 70-80 arasında değişirken, 10-20 milyon TL aralığındaki konutlarda kredi kullanım oranı en fazla yüzde 60 seviyesinde kalıyor.
Bu şartlar altında, konut almak isteyen orta gelirli bireyler için banka kredisiyle ev sahibi olma imkânı giderek zorlaşıyor. Öte yandan, yatırımcı tip alıcılar banka kredisi dışında farklı finansman yöntemleriyle konut alımlarını sürdürerek piyasadaki fiyatları yukarı çekmeye devam ediyor.
SONUÇ: FAİZLER DÜŞSE DE KONUTA ULAŞIM ZORLAŞIYOR
Merkez Bankası’nın faiz indirim süreciyle birlikte konut kredisi kullanımında bir artış yaşanmış olsa da yüksek geri ödeme tutarları ve artan konut fiyatları, ihtiyaca yönelik konut alımını zorlaştırıyor. Kredili alımların yeniden artması için faiz oranlarının daha da düşmesi ve konut fiyatlarının kontrol altına alınması gerekiyor.
Yorumlar kapalı.