Analiz Vakti: TOASO

1-)Tofaş Genel Bakış

Tofaş, üretim hacmi, ihracat performansı, Ar-Ge yetkinlikleri ve 5 bine yakın çalışanı ile Türkiye’nin önde gelen sanayi kuruluşlarından biridir. Şirketin temelleri 1968 yılında atılmıştır.

Koç Holding ve Stellantis Ortaklığı
Koç Holding ve Stellantis’in eşit hissedar olduğu Tofaş’ın %24,3 hissesi halka açıktır ve Borsa İstanbul BİST 30 ile BİST 100 endekslerinde işlem görmektedir. Ayrıca, BİST Kurumsal Yönetim ve Sürdürülebilirlik Endeksleri’nde de yer almaktadır.

Tofaş’ın Genel Merkezi ve Bursa Fabrikası
Tofaş’ın genel merkezi İstanbul’da olup, üretim faaliyetleri Bursa’daki fabrikasında yapılmaktadır. Fabrika, 350.000 m² kapalı alana sahip olup, toplamda yaklaşık 1 milyon m²’lik bir alanda yer almaktadır.

Stellantis’in Ar-Ge Merkezi ve Tofaş’ın Katkıları
Tofaş, Stellantis’in önemli üretim ve Ar-Ge merkezlerinden biridir. Şirket, Türkiye ekonomisine ve sanayisine önemli katkılarda bulunmaktadır. Tofaş Ar-Ge Merkezi, sıfırdan araç geliştirme konusunda geniş bir bilgi birikimine sahiptir ve Stellantis’in diğer modellerinin ürün geliştirme süreçlerinde de yer almaktadır.

Üretim ve İhracat Performansı
Tofaş, Fiat Egea ailesi (Sedan, Hatchback, Cross, Cross Wagon) ve K0 serisi hafif ticari araçların üretimini yapmaktadır. Şirket, ürettiği araçları dünya çapında farklı ülkelere ihraç etmektedir. Yurt içinde ise Fiat, Alfa Romeo, Jeep®, Maserati ve Ferrari markalarını temsil etmektedir.

Yurt İçindeki Marka Temsilcilikleri ve Bayi Ağı
Tofaş, Fiat, Alfa Romeo, Jeep®, Maserati ve Ferrari markalarının bayi ağları aracılığıyla sıfır araç satışı, ikinci el satış, bakım-onarım ve yedek parça hizmetleri sunmaktadır. Bayiler, sıfır araç satışı ve satış sonrası hizmetleri tek çatı altında sunan entegre tesislerdir. Ayrıca, kasko, trafik sigortası ve araç kredisi gibi hizmetler de sunulmaktadır.

Satış Sonrası Hizmetler ve Müşteri Memnuniyeti
Fiat bayilerinin sayısı 101, servis noktaları ise 126’dır. Alfa Romeo ve Jeep® bayileri 21 adettir, Maserati bayisi ise 3’tür.

2-) Genel Değerlendirme

Operasyonel Göstergeler:

 Yurt Dışı Satışlar: %43,24’lük azalma, dış pazarlarda yaşanan daralmayı gösteriyor.

 Yurt İçi Satışlar: İç pazarda %33,40’lık azalma, talep düşüşünü işaret edebilir.

 Diğer Gelirler: Yan gelirlerdeki %17,47’lik azalma dikkat çekiyor.

 Üretim Hacmi: Üretim hacminde %41,33’lük bir düşüş yaşanmış.

 Satışlar (adet): Hem iç hem de dış pazarda %33,50’lik düşüş gözlemleniyor.

Finansal Göstergeler:

Şirketin finansal yapısı, 2024 yılı itibarıyla büyük bir darbe almış görünüyor. Yatırımcılar için dikkat edilmesi gereken önemli bir durum.

 Satış Gelirleri ve FAVÖK’teki yüksek orandaki düşüş, şirketin operasyonel verimliliğini kaybettiğini gösteriyor.

 Net Kâr’daki ciddi azalma, şirketin kârlılığında ciddi bir daralma olduğunu ortaya koyuyor.

 Toplam Aktif ve Özsermayedeki düşüş, şirketin finansal yapısının zayıfladığını gösteriyor.

3-) Türkiye Perakende Otomobil ve Hafif Ticari Araç Pazarı – 2024 Performansı

Genel Bakış:

• 2024 yılında Türkiye perakende otomobil ve hafif ticari araç pazarı, 2023’e göre %0,5 artarak 1.238.509 adet olarak gerçekleşmiştir.
• Sıkı makroekonomik koşullara rağmen, talep iki yıl üst üste 1 milyon adetin üzerinde kalmıştır.
• İthal araçlar pazarındaki pay, TL’deki reel değerlenme ve ÖTV matrahlarındaki güncelleme eksikliği nedeniyle %610 baz puan artmıştır.

Tofaş 2024 Performansı:

• Toplam Satış Adedi: 143.670 adet (Bir önceki yıla göre %28,1 azalış).
• Pazar Payı: %11,6
• Fiat, Fiat Professional, Jeep®, Alfa Romeo, Maserati ve Ferrari markaları ile satış yapmıştır.

Binek Araç Satışları:

• Toplam Satış: 980.341 adet (2024 yılında %1,3 artış).
• Tofaş Binek Araç Pazar Payı: 92.047 adet satış ile %9,4.
• Fiat Marka Satışı: 138.749 adet (Pazar payı %11,2) – 6 yıl üst üste pazar lideri.
• Fiat Egea: 86.053 adet satış.
  • Egea Sedan: 58.983 adet (9 yıl üst üste Türkiye’nin en çok satan aracı).
  • Egea Cross: Başarılı performans ile önemli pazar payı katkısı.

Hafif Ticari Araç Satışları:

• Toplam Satış: 258.165 adet (2024 yılı %2,7 düşüş).
• Tofaş Hafif Ticari Araç Pazar Payı: %20
• Fiorino Üretimi: Haziran 2024 sonunda 17 yıllık üretim geçmişinin ardından sonlandırıldı. Bu durum hafif ticari araç pazar payını olumsuz etkiledi.

Üretim:

• Toplam Üretim: 140.484 adet araç.
• Türkiye otomotiv sanayi üretiminin %10,3’ünü gerçekleştirildi.

Satışlar ve İhracat:

• Toplam İç Pazar Satışı: 124.654 adet (2024’te %37,9 düşüş).
• İhracat Satışı: 33.568 adet (Fiorino kontratının sona ermesi ile %18,8 daralma).
• İhracat Pazar Payı: %3,3.

4-) 2025 Yılına İlişkin Beklentiler

Firma’nın 2025 yılı beklentileri tabloda yer almaktadır.

5-) Rasyo ve Sektörel Analiz

Finansal Rasyolar (21.03.2025 itibarıyla)

• Kapanış Fiyatı: 174,40 TL
• F/K (Fiyat/Kazanç Oranı): 16,70 (Sektör Ortalaması: 11,18)
• FD/FAVÖK (Firma Değeri/FAVÖK): 10,27 (Sektör Ortalaması: 9,71)
• PD/DD (Piyasa Değeri/Defter Değeri): 1,85 (Sektör Ortalaması: 2,33)
• Piyasa Değeri/Net Satış: 0,73 (Sektör Ortalaması: 0,78)