Mahfi Eğilmez’in bugünkü yazısında, dolarizasyon ve Türkiye ekonomisi üzerindeki etkileri detaylı olarak anlatılıyor. Dolarizasyonu önlemek için ulusal paranın istikrarlı olması ve enflasyonun düşürülmesi gerekmektedir…
Mahfi Eğilmez’in “Yağmurdan Kaçarken” yazısında dolarizasyon ve Türkiye ekonomisi anlatılıyor. Dolarizasyon, ulusal para yerine yabancı rezerv para tutmak anlamına gelir.
TÜRKİYE’DE DOLARİZASYON ORANI
2001 krizinde dolarizasyon oranı yüzde 57 idi. Bankalardaki her 100 liralık mevduatın 57 lirası yabancı paraydı. IMF programıyla yapısal reformlar uygulandı. 2005’te AB ile tam üyelik müzakereleri başladı. Türkiye’ye 72 milyar dolar doğrudan yabancı sermaye girdi. 2010’da dolarizasyon oranı yüzde 30’un altına düştü.
AB ile ilişkiler bozuldu, yapısal reformlar geri alındı. Dolarizasyon oranı yeniden yükseldi. Bugün kur korumalı mevduat (KKM) hesapları dahil dolarizasyon oranı yüzde 55,7’dir.
KKM VE MERKEZ BANKASI ZARARI
KKM, Merkez Bankası’nı 2023’te 818 milyar lira zarara soktu. Kuru baskılayarak TL’ye dönüş teşvik edildi. Türkler döviz hesaplarını bozup TL mevduata geçti. Yabancı fonlar carry trade ile Türkiye’de kazanç sağladı.
2001 krizi öncesinde sabit kur rejimine geçildi. Bankalar döviz getirip TL’ye çevirerek kazanç sağladı. Kur patladı ve bankalar battı. Türkiye 2001 krizine girdi.
2021’de faizi düşürme politikasıyla KKM devreye sokuldu. KKM başarılı olmadı, büyük bir soruna dönüştü. Döviz hesaplarının bozulup TL’ye dönüşmesi teşvik edildi. Merkez Bankası rezervleri yükseldi, kur düştü. Merkez Bankası döviz satın alarak ihracatçıyı korumaya çalıştı.
GEÇİCİ BAHAR HAVASI
Bugün ekonomik durumda geçici bir iyileşme var. Bu iyileşme yanıltıcı ve tehlikelidir. 2001 krizi öncesine benzer bir durum yaşanıyor. Türk Lirasının güçlenmesi yanıltıcı olabilir. Eğilmez, carry trade ile KKM hatasını düzeltmenin tehlikeli olduğunu vurguluyor.
Carry Trade nedir?
Carry trade daha çok döviz kurları üzerinden yapılırken, faizlerin düşük olduğu ülkenin para biriminden borçlanılıp, faizlerin yüksek olduğu başka bir ülkenin para birimine (mevduat olarak) ya da hisse senedi, tahvil ve gayrimenkul gibi varlıklarına yatırım yapılır.
Faiz farkına dayalı bir yatırım stratejisi olan carry trade, düşük faizden borçlanıp, daha yüksek faiz getirisi sunan finansal enstrümanlara yatırım yapmak şeklinde tanımlanabilir.
Yatırımcı böylece, borçlandığı finansal enstrüman için daha düşük faiz öderken, borçlanarak yatırım yaptığı finansal araçtan daha yüksek faiz getirisi elde ederek, aradaki faiz farkından kâr elde etmiş olur.
Yorumlar kapalı.