Türkiye’deki yatırım kültürü, 2021 Eylül ayı itibariyle halk arasında nas ekonomisi, Türkiye modeli yada düşük faiz modeli olarak adlandırılan ekonomik model ile birlikte keskin bir evrim yaşamış, baskılanan döviz ve 2079 dolar seviyesini geçemeyen Ons Altın sebebiyle mevduat sahipleri alternatif yatırım araçları arayışına girmiştir. Tam da bu noktada Borsa İstanbul hem hükümetin, hem de mevduat sahibinin yardımına koşmuş ve “Patron Mutlu Son İstiyor” mottosunu ortaya çıkartacak kadar baskın bir şekilde borsa desteklenmişti.
Bu destek başta Yatırım Fonları, 2022 depremi sonrasında da Emeklilik Fonları kullanılarak yaratılmış ve mutlu son için gerekli alt yapı hazırlanmaya çalışılmıştı.
Fakat bu kurgu 2023 Cumhurbaşkanlığı seçimi ile değişmek zorunda kaldı, yeni ekonomi yönetiminin görev başına gelmesi ile birlikte de rasyonel ekonomi politikalarına dönüş yapıldı ve faiz artış sürecine girildi
Faiz artışları ile birlikte parasal sıkılaşma sürecinin de arkadan gelmesi neticesinde; Mart 2024 ayının başından günümüze 4,5 aylık sürede sadece XU030’un etkisi ile XU100’ün yukarı yönlü ivmelendiği, XTUMY’nin ise hali hazırda Mart 2023 seviyesinin altında olduğu yadsınamaz bir gerçektir
Peki yabancının parçalı bulutlu olarak bir girip bir çıktığı, XU030 haricinde ciddi değer artışının görülmediği Borsa İstanbul’da neler oluyor ve endeksi kim domine ediyor derseniz herkes Bank Of Amerika (BOFA) diyecektir eminim Ama ben sizin farklı bir pencereden bakmanızı istediğim için sorunun cevabını Yatırım Fonları olarak vereceğim
Söylediğimi daha net olarak açıklayabilmek adına bir iki durum tespiti ile konua giriş yapalım
Aşağıdaki tablı ve grafikte görüleceği üzere, pandemi ile başlayan borsaya hücum ile birlikte Fonlara olan ilgi de artış göstermiş ve Aracı Kurumlar ile Portföy Yönetim Şirketlerinin konuya olan ilgisi diğer paydaşlardan ciddi anlamda ayrışacak şekilde artmıştır
“Tamam işte ne var bunda, borsada portföyünü yönetemeyen kişiler fonlara yönelmiş ” dediğinizi duyar gibiyim, fakat gerçek böyle mi? Bunun için de başak bir veriye bakalım sizlerle
Ne ilginçtir ki borsada hacimsel büyüklük olarak gözle görülür oranda büyüyen fonların “Serbest Şemsiye Fon” olması akıllara bir çok soru getirmeye başlamadı desem yalan olacak
Hisse senedi fonlarında gözle görünür bir artış olmazken, endeksin yatay olduğu dönemde bile Serbest Şemsiye Fonların (SSF) büyümesi makul şüphe yaratmak için yeterli oldu
Tamam da “Serbest Şemsiye Fon” nedir derseniz cevabı; 9/7/2013 tarihli ve 28702 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanmış olan Yatırım Fonlarına İlişkin Esaslar Tebliği’nde yer alıyor Tebliğin 6.4.d. maddesinde
- Katılma payları sadece nitelikli yatırımcılara satılmak üzere kurulmuş olan fonları
kapsayan şemsiye fonlar
olarak tanımlanmış yani belli şartları sğlayan ve nitelikli yatırımcı olarak sertiye edilmiş kişilerin dahil olabileceği, zenginler klübü fonlar
Diğer taraftan Fonların Ocak-Temmuz 2024 arasında 331 hisse senedinde pozisyon aldığı dikkate alındığında, bu fonların her sadece BİST30’da pozisyon almadığını da net olarak görmekteyiz
Faiz artırımı, parasal sıkılaşma, BİST30 haricindeki hisselerin değerinde artış olmaması gibi olumsuz hususlara rağmen bu fonların hacminin %233 artmasının sebebi ne olabilir ki?
Burya kadar hep rakamlar ve mevzuat ile ilerlemişken bu sorunun cevabı için artı kulislere kulak vermek zorundayız Kulis bilgilerine göre;
- Patronlar satışlarının hülleli olarak yapılması için aracı işlevi görmeleri,
- Kredilerin yükselmesi sebebiyle elleri sıkışan oyuncular için “ücretli park” hizmeti vermeleri,
- Karı fazla olan fonların zararına hisse alış/satış yaparak, uygun hizmet bedelleri karşılığı oyuncuların ellerini boşaltmaya yardımcı olmaları,
- Halka arzlarda, yüksek oranda pay alabilmek adına suni talep yaratılması,
- Speküle veya manipüle edilecek hisselerde güven oluşturmak için alım yapılması,
başta olmak üzere borsa oyuncularını çok yoğun olarak kullanmaları sebebiyle, Serbest Şemsiye Fonların hacimlerinin endeksin yönünden bağımsız olarak arttığı kulaktan kulağa dolaşmakta
Daha fazla finans haberleri için web sitemizdeki haberlerimizi okuyabilirisiniz.
Yorumlar kapalı.