Bir zamanlar küresel ekonominin sarsılmaz direği olarak görülen
ABD doları, yavaş yavaş tahtından iniyor. Uluslararası Para Fonu’nun (IMF) güncel verileri, doların küresel rezervlerdeki payının ciddi bir düşüş yaşadığını gösteriyor. 1999’da yüzde 71 olan bu oran, 2024’ün başlarında yüzde 59’a kadar geriledi. Peki, doların bu gerilemesini fırsata çeviren para birimleri hangileri?
Doların Boşalttığı Koltuğa Kimler Oturuyor?
Küresel finansal arenada yeni isimler yükselişte. Avustralya doları, İsviçre frangı ve Çin yuanı gibi daha önce rezervlerde yer bulmakta zorlanan para birimleri, bugün dolardan boşalan alanı hızla dolduruyor. IMF’nin raporlarına göre, bu para birimlerinin küresel rezervlerdeki payı 1999’da sadece yüzde 2 iken, 2024’te yüzde 11’e ulaştı. Bu artış, dünya ekonomisinde yeni bir dönemin başladığının sinyallerini veriyor.
BRICS Ülkeleri Dolara Savaş Açtı
BRICS ülkeleri, dolardan bağımsız bir finansal sistem oluşturma yolunda kararlı adımlar atıyor. Rusya-Ukrayna savaşı sonrası ABD’nin uyguladığı yaptırımlar, BRICS ülkelerinde dolardan uzaklaşma eğilimini hızlandırdı. Rusya , yuan-ruble döviz kuru belirleyerek ve dolara alternatif bir ödeme sistemi kurarak bu süreci öne çıkardı. Rusya Merkez Bankası’nın verileri, ülkenin dolar rezervlerinin 2020-2021 arasında yüzde 22’den yüzde 16’ya düştüğünü gösteriyor. Bu gelişme, doların küresel rezerv para birimi olarak geleceğini tehlikeye sokan bir adım olarak öne çıkıyor.
Çin’in Yuanı: Doların Tahtını Sarsan Güç
Çin, dolardan bağımsız bir ekonomik güç olma yolunda önemli adımlar atıyor. Ülkenin döviz rezervlerinde doların payı 2014 yılında yüzde 79 iken, 2020’lerde bu oran yüzde 60’lara geriledi. Çin’in dijital yuan projeleri ve sınır ötesi ödeme sistemleri, dolara olan bağımlılığı daha da azaltma potansiyeli taşıyor. Yuan’ın bu yükselişi, dünya ticaretinde yeni bir düzenin habercisi olabilir.
ABD’nin Devasa Borcu: Doların Geleceği Tehlikede mi?
ABD’nin giderek artan borç yükü, dolara olan güveni sarsıyor. 2024 yılı itibarıyla 35 trilyon doları aşan borç miktarı, yatırımcıları tedirgin ediyor. Fitch’in ABD’nin kredi notunu düşürmesi ve Kongre’deki siyasi çekişmeler, dolara olan güveni daha da zayıflatıyor. Bu durum, yatırımcıların dolardan uzaklaşarak alternatif para birimlerine yönelmesine neden olabilir.
Dijital Teknolojiler ve Doların Geleceği
Dijital ödeme sistemlerinin yükselişi, dolara olan talebi azaltan bir diğer faktör olarak karşımıza çıkıyor. Brookings Enstitüsü’nden Eswar Prasad’a göre, Çin ve Hindistan artık dolara ihtiyaç duymadan ticaret yapabilecek noktaya gelmiş durumda. Bu, doların küresel rezervlerdeki payının daha da düşebileceğine işaret ediyor.
Sonuç olarak, doların küresel rezervlerdeki payı düşerken, sahneye çıkan yeni güçler dünya ekonomisinde dengeyi değiştiriyor. Bu yeni dönemde hangi para biriminin öne çıkacağını zaman gösterecek.
Yorumlar kapalı.