Türkiye’de yasa dışı tütün ticareti, vergi gelirlerinde devasa bir kayba neden olurken, devletin yıllık yaklaşık 100 milyar liralık bir gelirden mahrum kaldığı bildirildi. Tütün mamulü üreticileri, yasa dışı açık tütün ve dolu makaron satışlarının hızla artması nedeniyle, vergi kaybının yanı sıra yerli esnafın da ciddi gelir kaybına uğradığını vurguluyor. 2016 yılında 6 bin olan yasa dışı satış noktalarının sayısı, 2024 itibarıyla 13 bini aştı. Bu durum, tütün sektöründe kontrolsüz bir kaçak ticaretin giderek yaygınlaştığını gözler önüne seriyor.
Vergi Kaybı Yasa Dışı Tütün Ticareti ile Büyüyor
Yasa dışı tütün ticaretinin vergi gelirlerindeki kayıplara ek olarak 150 bini aşkın küçük esnafın kazançlarını tehdit ettiği ifade ediliyor. Bakkal, market ve büfelerin oluşturduğu bu esnaf grubu, yasa dışı satış yapan dükkanlarla rekabet edemediği için gelir kaybı yaşıyor. Tütün Sanayicileri Derneği’ne göre, haksız rekabetin tütün ticaretinde ciddi sorunlar yarattığı ve acil önlem alınması gerektiği bildiriliyor.
Kaçak Tütün Üretimi Artık Endüstriyel Makinelerle Yapılıyor
Yasa dışı tütün mamullerinin önceki yıllarda elle üretilmesine karşın, son dönemde endüstriyel makinelerle seri üretime geçilmesi dikkat çekiyor. Ürünler, yasal paketlere benzer şekilde şeffaf poşetlerde veya büyük koli ve tablalar halinde piyasaya sürülüyor. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın 2023 yılında yürürlüğe koyduğu düzenlemeler sayesinde, 2024 yılının ortasından itibaren 100 gram üstü paketlerin piyasadan kaldırılması planlanıyor. Bu adım, kaçak ticaretin önlenmesinde kritik bir adım olarak değerlendiriliyor.
Ekonomiye Katkı Sağlayan Yerli Tütün Üretimi ve İhracatı
2023 yılında Türkiye’de 100 bin hektar alanda 98,6 bin ton tütün üretilirken, bunun 50 bin tonu 265 milyon dolar karşılığında 44 ülkeye ihraç edildi. Ülkenin özellikle şark tipi tütün üretimi, dünya genelinde kalitesi ile biliniyor ve Türkiye ekonomisi için değerli bir ihracat kalemi olmaya devam ediyor. Bu katkılar, yasa dışı tütün ticaretinin yerli tütün üretimi ve ticaretine verdiği zararlarla daha da dikkat çekici hale geliyor.
Kaçak Sigara Oranı Yükselişte
Kaçak tütün mamullerinde son yıllarda tekrar artış gözlemlendi. 2014 yılında yüzde 21 seviyelerine ulaşan kaçak sigara oranı, devletin kararlı adımları sayesinde yüzde 1,5’e kadar inmişken, 2021’den itibaren yeniden yükselişe geçti. 2024 yılı itibarıyla kaçak sigara oranı yüzde 6,5 seviyesine çıkmış durumda. Bu artış, yasadışı tütün ticaretinin ülke ekonomisi üzerinde ciddi bir tehdit oluşturduğuna işaret ediyor.
Yorumlar kapalı.