Türkiye, Avrupa’dan en fazla plastik atık alan ülkeler arasında yer alıyor ve bu durum çevresel, sağlık ve ekonomik açıdan ciddi sorunlara yol açıyor. Birleşmiş Milletler verilerine göre, Türkiye 2023’te yalnızca İngiltere’den 140 bin ton plastik atık aldı. İngiltere’yi 87 bin tonla Almanya takip etti. Plastik atıkların kontrolsüz ticareti, Türkiye’yi “dünyanın çöp kutusu” haline getiriyor.
PLASTİKLERİN YÜZDE 99’U FOSİL YAKITLARDAN ÜRETİLİYOR
Greenpeace Plastik Kampanya Sorumlusu Nihan Temiz Ataş’a göre, bugüne kadar üretilen plastiklerin sadece yüzde 9’u geri dönüştürülebildi. Kalan kısmı ya yakılarak çevreye zehir salıyor ya da doğaya karışarak ekosisteme zarar veriyor. Adana’da İngiltere ve Avrupa’dan gelen plastik atıkların yasadışı şekilde dökülüp yakıldığına dikkat çeken Ataş, burada yapılan ölçümlerin tehlikenin boyutunu net bir şekilde ortaya koyduğunu belirtti:
• Dioksin ve Furan Oranları: Temiz toprak seviyesine kıyasla 400 bin kat daha yüksek.
• Kurşun Seviyeleri: Temiz toprakla kıyaslandığında 100 kat fazla.Bu toksik maddeler, sadece kansere değil, hormonal bozukluklar, erken doğum ve bağışıklık sistemi tahribatı gibi ciddi sağlık sorunlarına da yol açıyor.
TÜRKİYE NEDEN ÇÖP İTHAL EDİYOR?
Coğrafi konumu, düşük maliyetli iş gücü ve yetersiz atık yönetimi altyapısı nedeniyle Türkiye, plastik atık ithalatında önemli bir durak haline geldi. Bu durum, plastik atıkların geri dönüştürülmesi adı altında kayıt dışı göçmenlerin ve çocukların çalıştırıldığı insan hakları ihlallerine de zemin hazırlıyor.
ÇÖZÜM NEDİR?
Ataş’a göre, plastik atık ithalatının tamamen yasaklanması ve uluslararası düzenlemelerin daha bağlayıcı hale getirilmesi gerekiyor. Ancak mevcut para cezalarının caydırıcı olmaması nedeniyle firmalar bu cezaları iş gideri olarak görmeye devam ediyor.
GELECEK NESİLLER TEHLİKE ALTINDA
Plastiklerin hormonal ve üreme sistemi üzerindeki olumsuz etkilerinin, özellikle kız çocukları ve kadınlarda daha fazla olduğu belirtiliyor. Nihan Temiz Ataş, bu sorunun çözümünün bireysel çabalardan çok devletlerin sıkı denetim ve düzenlemeleriyle mümkün olduğunu vurguluyor.
Türkiye, plastik atık ithalatını durdurmadığı sürece hem çevresini hem de halk sağlığını riske atarak, adeta yurtdışından kanser hastalığı ithal etmeye devam edecek.
Kaynak: Cumhuriyet Gazetesi
Yorumlar kapalı.