Kanada’nın yeni atanan Başbakanı Mark Carney, ülkeyi 28 Nisan’da erken seçime götüreceğini duyurdu.
Seçim, Kanada’nın ABD ile ticaret savaşı yaşadığı ve Başkan Donald Trump’ın Kanada’nın 51. Amerikan eyaleti olması yönündeki çağrılarının yapıldığı bir dönemde gerçekleşiyor. Bu konuların seçmenlerin aklında en çok yer alması bekleniyor.
Bu gelişme, Liberal Partili Carney’nin, Justin Trudeau’nun istifasının ardından Kanada başbakanı olarak yemin etmesinden dokuz gün sonra gerçekleşti.
Carney şimdi, partisi 2023 ortalarından bu yana ulusal anketlerde önde olan Muhafazakar Parti lideri Pierre Poilievre ile karşı karşıya gelecek, ancak son anketler yarışın artık başa baş gittiğini gösteriyordu
Pazar günü Ottawa’da konuşan Carney, Trump’la başa çıkabilmek için net ve olumlu bir yetkiye ihtiyaç duyduğunu söyledi.
“Başkan Trump’ın haksız ticaret adımları ve egemenliğimize yönelik tehditleri nedeniyle hayatımızın en önemli kriziyle karşı karşıyayız” dedi.
Bir zamanlar bu seçimde iktidardan düşürülen Liberaller, şimdi Carney liderliğinde dördüncü kez hükümet kurma şansına sahip.
İngiltere ve Kanada Merkez Bankası’nın eski valisi olan 60 yaşındaki Carney, hiçbir zaman milletvekili olarak görev almamış ve siyasi açıdan da deneyimli biri değil.
Carney, görevdeki kısa günlerini en iyi şekilde değerlendirerek İngiltere Başbakanı Keir Starmer ve Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron ile görüştü ve Avustralya ile yeni bir kuzey radar sistemi geliştirmek için ortaklık kurduklarını duyurmak üzere Kanada’nın Arktik bölgesine uğradı.
Ayrıca Muhafazakarlar tarafından ağır eleştirilere maruz kalan Trudeau’nun imzası niteliğindeki karbon vergisi iklim politikasına da son verdi.
Şimdi, Kanada’nın tarihsel olarak yakın müttefiki olan ABD ile hızla değişen ilişkilerinden ve ülkedeki yüksek yaşam maliyetinden endişe duyan genel seçmenin karşısına çıkacak.
Seçim çağrısından kısa bir süre önce bir kampanya başlatan 45 yaşındaki Muhafazakar lider Poilievre, Carney’i, son derece sevilmeyen bir lider olarak görevi bırakan Trudeau liderliğindeki Liberallerle ilişkilendirmeye çalıştı.
Trudeau’nun iktidarda olduğu dönemi “kayıp bir Liberal on yıl” olarak niteledi.
Partiyi, kaynak geliştirmeyi engelleyerek, orduyu finanse etmeyerek, göç ve ekonomiyi kötü yöneterek ülkeyi zayıflatmakla suçladı ve partinin “ulus sonrası küreselleşmeci ideolojisinin” Kanada’yı Trump’ın ticaret savaşına karşı daha savunmasız hale getirdiğini söyledi.
Başkan Trump’ın Kanada mallarına yönelik mevcut ve tehdit niteliğindeki gümrük vergileri ülkede ekonomik istikrarsızlığa yol açabilir ve Kanada’yı resesyona sürükleyebilir.
Trump, 2 Mart’ta Kanada mallarına %25 oranında gümrük vergisi koydu ve ardından bunları bir ay boyunca kısmen durdurdu. 12 Mart’ta, tüm alüminyum ve çelik ithalatlarına %25 oranında genel bir gümrük vergisi yürürlüğe girdi ve Kanada ithalatçılarını vurdu.
Trump yönetimi, kampanyanın ikinci haftası olan 2 Nisan’da küresel çapta daha fazla gümrük vergisi getirmeyi planlıyor.
Kanada şu ana kadar yaklaşık 60 milyar Kanada doları (42 milyar ABD doları; 32 milyar sterlin) değerinde ABD malına gümrük vergisi uygulayarak misillemede bulundu.
Carney, Pazar günü ABD ile yaşanan ticaret savaşını “yaşamımızın en önemli tehditlerinden biri” olarak nitelendirdi.
Trump’a atıfta bulunarak, “Bizi kırmak istiyor, böylece Amerika bize sahip olsun. Buna izin vermeyeceğiz.” dedi.
Carney, iki ekonominin farklı boyutları göz önüne alındığında Kanada’nın gümrük vergisi tepkisinin bir sınırı olduğunu kabul etse de, daha fazla misilleme yapılacağına söz verdi.
Poilievre, Kanada’nın Beyaz Saray’dan gelen tehditlere sert bir şekilde yanıt vermesi gerektiğini söyledi.
“Öfkemizi ve kaygımızı eyleme dönüştürmeliyiz,” dedi. “Amerikalılara karşı koymak için güçlü, kendi kendine yeten ve egemen olmalıyız.”
Kampanya sadece beş hafta sürecek – izin verilen en kısa süre. ABD-Kanada ilişkisinin yanı sıra, yaşam maliyeti sorunları da dahil olmak üzere ekonomiye odaklanılacak.
Başka kimler yarışıyor?
Kanada federal seçiminde, seçmenler doğrudan bir başbakan için oy kullanmazlar. Bunun yerine, parlamentoda en fazla üyeye sahip partinin lideri geleneksel olarak başbakan olur.
Seçimlerde dört ana parti yarışacak: Liberaller, Muhafazakarlar, Yeni Demokratlar (NDP) ve yalnızca Fransızca konuşulan Quebec eyaletinde aday gösteren ve bölgesel çıkarlarına odaklanan Bloc Québécois.
Yeşil Parti ve Kanada Halk Partisi de yarışta.
NDP lideri Jagmeet Singh, Pazar günü yaptığı açıklamada, Carney ve Poilievre’nin Kanada için doğru tercihler olmadığını, onları sıradan Kanadalıları değil zenginleri korumakla suçladı.
“En iyi çıkarlarınız doğrultusunda kararlar alabilecek güvenebileceğiniz bir başbakanı hak ediyorsunuz” dedi.
Blok, Quebec’te Liberallere yönelik desteğin artması nedeniyle baskı altında.
Parti lideri Yves-Francois Blanchet, partisini Trump’ın ilgi alanındaki alüminyumdan süt ürünlerine ve keresteye kadar eyalette önemli yer tutan sektörlerin sesi olarak tanıttı.
Yeşiller ilk kez eş başkanlarla yarışıyor: Jonathan Pedneault ve Elizabeth May.
Pedneault Pazar günü yaptığı açıklamada, “Ülkemiz her zamankinden daha fazla buna bağlıymış gibi şimdi oy kullanmalıyız,” dedi.
Seçim çağrısı yapıldığında Parlamento’nun feshedilmesiyle birlikte Liberaller Avam Kamarası’nda 153 sandalyeye sahipti. Muhafazakarlar 120 sandalyeyle resmi muhalefetti. Blok 33 sandalyeye, NDP 24 sandalyeye ve Yeşil Parti iki sandalyeye sahipti.
Yorumlar kapalı.